Coraz częściej psi behawioryści doradzają nosework jako element terapii behawioralnej. Dzieje się tak nie bez powodu. Węch ma dla psa ogromne znaczenie. Wykorzystując coś, co jest dla psa naturalną zdolnością, możemy pomóc mu przezwyciężać lęki czy nauczyć go podejmowania samodzielnych decyzji. Nosework stymuluje psi umysł i pozwala zbudować pewność siebie.
Nosework wywodzi się z pracy psów służbowych. Jest to zarówno sport, jak i aktywność dla każdego psa. Bazuje na pracy węchowej. Węszyć mogą psy małe, duże, rasowe, kundelki, młode, stare, niepełnosprawne i agresywne. Nosework zaspokaja potrzeby psa, stymuluje starsze psy, jest dobrym rozwiązaniem dla psów kontuzjowanych, które były wcześniej aktywne, żeby nie „zwariowały”. Noseworkiem określa się zwykle aktywność polegającą na wyszukiwaniu konkretnej substancji zapachowej.
W Polsce istnieją dwie główne organizacje zajmujące się noseworkiem. Jest to Nosework Polska, według założeń której pies szuka olejków zapachowych – cynamonowego, pomarańczowego oraz goździkowego, a także Polska Liga Nosework, która bazuje na zapachach naturalnych, czyli np. laskach cynamonu. To, co wielu opiekunów praktykuje – wyszukiwanie przez psa pochowanych smakołyków – określa się raczej mianem zabaw węchowych. Nosework w głównej mierze opiera się na pracy psa ze stożkiem zapachowym. Pies może szukać próbek zapachowych schowanych w pomieszczeniach, na obszarach zewnętrznych, w różnego rodzaju przedmiotach, pojemnikach z wodą, na pojazdach. Organizacje noseworkowe posiadają swoje regulaminy (nosework to też sport), które przydają się nie tylko w przygotowaniach do zawodów, ale są pomocne również dla osób, które zajmują się węszeniem dla samych siebie. Regulaminy, które przedstawiają wymagania dla konkretnych klas, zasady zaliczania przebiegów i awansowania do klasy wyższej pokazują pewne stopnie zaawansowania. Dzięki nim możemy wyznaczać konkretne cele i patrzeć, jak dany pies i jego umiejętności się rozwijają. Na pierwszy rzut oka mogłoby się wydawać, że aktywność ta to po prostu poszukiwanie ukrytego zapachu. Ale nosework to niezliczony wachlarz możliwości – próbki pojedyncze, próbki wielokrotne, próbki niedostępne, np. ukryte w środku zamkniętej szafy, próbki na wysokościach, próbki w ziemi, puste obszary i wiele innych.
Główne zalety noseworku oraz zabaw węchowych
Nosework i ogólnie pojęte zabawy węchowe mają kilka głównych zalet. Pozwalają bowiem psu na:
- zapoznawanie się z nowymi powierzchniami i przedmiotami,
- budowanie samodzielności, kształtowanie umiejętności samodzielnego podejmowania decyzji,
- zwiększanie pewności siebie m.in. poprzez mocne budowanie podstaw, a także coraz trudniejsze zadania,...
