Polskie prawo nie zawiera precyzyjnych przepisów, które określają obowiązki właściciela wobec zwierząt trzymanych w domu dla towarzystwa. Ogólne wytyczne znajdują się w ustawach, a szczegóły określają zwykle regulaminy tworzone przez samorządy oraz inne instytucje publiczne i prywatne. Tym bardziej warto wiedzieć, gdzie szukać obowiązujących przepisów, jak je interpretować i co grozi za niedopełnienie obowiązków.
Obowiązki właścicieli dotyczące zwierząt towarzyszących znajdują się w dwóch rodzajach aktów prawnych – w aktach ogólnopaństwowych, np. ustawach, oraz w aktach prawa miejscowego, np. w regulaminach utrzymania czystości i porządku, uchwalanych przez gminy, oraz innych, podobnych – tworzonych przez wspólnoty mieszkaniowe, zarządców obiektów sportowych, a także centra handlowe lub hotele. Do najważniejszych aktów prawnych należą:
- Ustawa z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, która zawiera fundamentalne zapisy dotyczące traktowania zwierząt. Jej art. 1 brzmi: „Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę”,
- Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 15 grudnia 1998 r. w sprawie wykazu ras psów uznawanych za agresywne oraz warunków wydawania zezwoleń na utrzymywanie psa takiej rasy,
- Ustawa z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,
- Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt – w zakresie obowiązkowych szczepień,
- Kodeks cywilny – który określa zasady odpowiedzialności właściciela za szkody osobowe wyrządzone przez zwierzę,
- Kodeks wykroczeń – określający zasady odpowiedzialności właściciela zwierzęcia za szkody majątkowe o niższej wartości,
- Kodeks karny – którego przepisy dotyczą sytuacji, kiedy zwierzę wyrządzi znaczną szkodę innej osobie.
Warto doprecyzować, że odpowiedzialność za zwierzę nie ciąży wyłącznie na właścicielu, ale także na osobie, która w danym momencie sprawuje nad nim opiekę – przykładowo w sytuacji, gdy pies przybłąkał się do człowieka i pozostaje pod jego nadzorem. Natomiast odpowiedzialność właściciela nie kończy się na utracie faktycznej kontroli i...
